آمارهای تکان دهنده منتشر شده در مورد وضعیت ساختمانهای موجود ، مشاهده ساخت و سازهای شهری و روستایی و نگرشی بر تلفات جانی و مالی زلزله ها در سالهای اخیر در ایران ، حاکی از آسیب پذیر بودن اکثر خانه های روستایی و بخش بزرگی از ساختمانهای شهری در رویارویی با یک زلزله نسبتاً شدید می باشد که تلفات و خسارات زلزله های منجیل ، اردکول ، طبس ، اردبیل و … گواهی روشن بر این مدعاست .
با عنایت به این مساله ، کنترل دقیق بر محاسبات و اجرای ساختمانها به عنوان عاملی مهم در پیشگیری از تلفات و یا کاهش آن امری ضروری می باشد؛ البته ساختمانهای بسیاری نیز وجود دارند که در گذشته ساخته شده اند و برای بهبود عملکرد لرزه ای آنها باید تمهیداتی اندیشید . علاوه بر آن ، ساختمانهای آسیب دیده از زلزله نیاز به تقویت سازه ای دارند ، لذا به دلایل بسیاری برخی از سازه های موجود و یا سازه های آسیب دیده از زلزله نیز باید تقویت شوند .[۱]
در طراحی سازه بر اساس زلزله دو معیار اصلی باید برآورده شود، نخست ،سازه باید برای حفظ تغییر شکلها در زیر حدی که خسارتهای زلزله های معمولی BDE(Base Design Earthquake ) در آن به صورت غیر سازه ای بوده ، سختی کافی داشته باشد و دوم اینکه ، شکل پذیری آن در حدی باشد که در زلزله های شدید MCE (Maximum Critical Earthquake ) دچار تخریب نشود .
به منظور بهبود و بالا بردن پاسخ سیستم در مقابل بارهای جانبی ، مهندسان سازه ، تکنیکهای متعددی را مورد استفاده قرار داده اند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- مسلح کردن و تقویت قابها با استفاده از دیوارهای سازه ای و یا افزودن المانهای قطری .
۲-استفاده از قابهای مقاوم خمشی به منظور ایجاد ظرفیت بالای شکل پذیری در المانهای سازه و به ویژه در اتصالات تیر و ستون .
۳- بهره گیری ترکیبی از دو تکنیک یاد شده .
قابهای با بادبندی همگرا CBF (Concentric Braced Frame ) از نظر مقاومت و سختی بسیار مناسب هستند و از همین روی به طور گسترده ای به صورت مجزا یا همراه با قابهای صلب مورد استفاده قرار می گیرند. این سیستم از طریق عمل خرپایی ، تغییر شکلها را به خوبی محدود می کند ، اما در مناطق زلزله خیز به جهت رفتار ضعیف غیرالاستیک بر اثر کمانش المانهای قطری تحت تاثیر فشار ، کاربرد آن مورد تردید است و قادر به ایجاد یک سازوکار مناسب و پایدار برای جذب انرژی نیست .
از طرف دیگر ، قابهای مقاوم خمشی شکل پذیر به علت تشکیل مناطق پلاستیک در انتهای تیرها دارای ظرفیت بالای جذب انرژی بوده و همواره به دلیل شکل پذیری و نرمی بالایی که دارند مناسب شناخته می شوند ، اما از نظر مقاومت و سختی ضعیف هستند و برای تامین احتیاجات تغییر مکانهای طبقه ای(Drift) نیاز به اعضای بزرگ دارند که بسیار گران و پر هزینه تمام میشوند .
دانلود رایگان مقاله ای در مورد قابهای مهاربندی همگرای ویژه (SCBF )
.
.